تستفا

سیب (Malus) از خانواده گلسرخیان (Rosaceae)، یکی از جنس هایی است که در مناطق ارتفاعی مختلف در جنگل­های شمال کشور وجود دارد[1]. جنس سیب در جنگل­های شمال از آستارا تا گلیداغی و در ارتفاعات مختلف، از ساحل دریا تا حدود فوقانی جنگل و حتی نواحی استپی پیش می­رود. در دامنه­های جنوبی البرز و دشت ارژن و نیز در شاهپور در کردستان و هرسین و بیستونکرمانشاه و در دورود لرستان نیز دیده شده است. حداقل ارتفاع آن جلگه­های ساحلی آستارا و حد فوقانی آن ارتفاعات جنوبی کندوان در ارتفاع 2700 متری می­باشد (ثابتی، 1388).

علاوه بر ارزش اکولوژیکی، سیب به لحاظ تجاری و دارویی نیز یک گونه استراتژیک محسوب می­شود. سیب بعد از انگور با ارزش مالی بیش از سی ­و ­یک میلیارد دلار در رتبه هفدهم تولید محصولات کشاورزی در سرتاسر جهان قرار دارد (FAO[2]، 2013). به طور مثال ارزش تولید سیب در کشور آمریکا در سال 2011 بالغ بر 2.5 میلیارد دلار بود (USDA[3]، 2013). سرانه مصرف سیب در آمریکا در سال 2008 حدود 21 کیلوگرم مصرف به صورت میوه تازه و به صورت فرآوری شده 14 کیلوگرم بود. درختان سیب با قطر حداقل 5 سانتیمتر شروع به تولید میوه می­کنند. از لحاظ صادرات سیب درختی آمریکا رتبه اول و ایران رتبه دوازدهم در کل دنیا را دارا می­باشند. در بیشتر استان­های کشور ما ، بخصوص استان­های سردسیر باغات سیب درختی وجود دارد. در میان استان­های کشور، استان آذربایجان­غربی طی 20 سال گذشته از لحاظ آمار تولید سیب با 27 درصد مقام اول را در کل کشور کسب کرده است (باقرزاده، 1388). از نظر دارویی نیز مطالعات نشان می­دهد که مصرف یک سیب متوسط در روز ابتلا به سرطان و پارکینسون (Hyson، 2011) و همچنین ابتلا به دیابت را کاهش می­دهد (Hyson، 2011).

البته درختان سیب به دلیل دارا بودن صفات مانند شکوفه­دهی انبوه، شاخه­های انبوه تابستانه، تنوع رنگ در میوه، تنوع رنگ پوست تنه در زمستان از نظر زینتی نیز با ارزش محسوب می­شوند ( KeltوCox ، 2008).

منابع:

[1] - البته لازم به توضیح است فلور ایران به لحاظ در بر گرفتن بسیاری از گونه های خانواده گلسرخیان از جمله Sorbus spp، Cotoneaster. spp، انواعی از گونه­های ولیک Crataegus spp انواعی از گونه­های Prunus L spp از جمله P.spinosa, P. divaricateبسیار غنی است (مظفریان، 1382؛ ثابتی، 1388؛ خاتم ساز، 1369).

3-Food and Agriculture Organization

4-Unated States Department of Agriculture